سکه عبارت است از قطعه فلزی با وزن، عیار، جنس و شکل معیّن که برروی آن علایم و اشکال رسمی نقش شده باشد، این سکه پشتوانه ارزی هر کشور می باشد و بدین دلیل ضرب سکه باید قانونی انجام گیرد.
در عصر صفویه برای تطبیق تجارت ایران با ارز اسمی و مشترک تجارت در منطقه مدیترانه به ضرب سکه های طلا مبادرت نمودند که به آن اشرفی طلا میگفتند، وزن سکه اشرفی طلا برابر با 88/2 گرم می باشد و سکه عباسی واحد رسمی دیگری است که در عصر صفویه ضرب نمودند که جنس این سکه نقره می باشد.
سکه ها عبارتند از:
– سکه توله هندی که عیار آن 24 (995) است و وزن آن 600/11 گرم می باشد.
– سکه مریمی که عیار آن 24 (995) و وزن آن برابر 14 گرم می باشد.
– سکه اونس که عیار آن مطابق با 24 عیار می باشد.
– مهم:
اگر سکه مریمی و اونس و توله هندی و هر سکه 24 عیار دیگری را حرارت دهید، هیچ نوع تغییر رنگی در آنها مشاهده نخواهد نمود.
– سکه اشرفی 24 عیار
– سکه ژرژ 22 عیار
– سکه لیر عثمانی 22 عیار
انواع سکه های سوییسی:
سکه های سوییسی که انواع زیر ضرب گشته اند و در تمامی دنیا رایج و شناخته شده اند عبارتند از:
1- سکه شانس | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
2- سکه مریمی | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
3- سکه ماکنولیا | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
4- سکه زیتون | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
5- سکه عقاب نشان | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
6- سکه میکا | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
7- سکه چهار گوش | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
8- سکه درخت خرما | 1 گرمی | 5 گرمی | 10 گرمی | 20 گرمی | 50 گرمی |
9- سکه قرآن | یک اونسی که هر اونسی برابر با 100/31 گرم می باشد. |
تذّکر:
عیار سکه های سوییسی 24 یا 9/999 است یعنی همگی شمش هستند.
– وزن سکه کندی امریکا 130/8 گرم وعیار آن برابر 24 می باشد.
– سکه های 5 منافی و 10 منافی که عیار آن برابر 22 می باشد.
سکه های بهار آزادی یا سکه های 900 عیار:
– سکه های بهار آزادی:
سکه بهار آزادی با عیار 6/21 که عموماً آن را 22 عیار میشناسند و وزن آن 133/8 گرم و قطر آن 22 میلیمتر می باشد.
سکه پهلوی که هم وزن و به اندازه سکه کامل بهار آزادی یعنی عیار 22 و وزن 133/8 گرم و قطر آن 22 میلیمتر می باشد.
سکه نیم بهار آزادی وزن 0665/4 گرم و با قطر 19 میلیمتر و عیار آن 22
سکه ربع بهار آزادی وزن 03225/2 با قطر 14 میلیمتر و عیار آن 22
– سکه های پهلوی:
1 پهلوی وزن آن برابر با | 133/8 گرم | قطر 22 میلیمتر | 22 عیار |
نیم پهلوی وزن آن برابر با | 0665/4 گرم | قطر 19 میلیمتر | 22 عیار |
ربع پهلوی وزن آن برابر با | 03225/2 گرم | قطر 14 میلیمتر | 22 عیار |
5/2 پهلوی وزن آن برابر با | 3325/20 گرم | قطر30 میلمیتر | 22 عیار |
5 پهلوی وزن آن برابر با | 665/40 گرم | قطر40 میلیمتر | 22 عیار |
10 پهلوی وزن آن برابر با | 33/81 گرم | قطر50 میلیمتر | 22 عیار |
– سکه های دوره قاجار:
ناصرالدین شاهی وزن آن برابر با | 730/2 گرم | 22 عیار |
مظفرالدین شاهی وزن آن برابر با | 730/2 گرم | 22 عیار |
احمد شاهی وزن آن برابر با | 730/2 گرم | 22 عیار |
سکه مکزیکی زون آن برابر با | 600/41 گرم | 22 عیار |
سکه دینار طلا وزن آن برابر | 456/3 گرم | 22 عیار |
سکه 20 دلاری وزن آن برابر با | 400/33 گرم | 22 عیار |
سکه عثمانی | وزن مخصوص ندارد | 22 عیار |
سکه قسطنطنیه | وزن مخصوص ندارد | 22 عیار |
– طریقه شناخت تجربی سکه ها:
شناخت تجربی که از سکه های بانکی دادیم اینکه از روی صدای انداختن آن برروی زمین وزنگ ادامه دار و تقریبا ممتد آن و نوشته های واضح و مشخص که برروی حک گردیده می تواند باشد.
– مهم:
باید بدانیم تنها مرجع قانونی و تعیین عیار فلزات گرانبها در داخل کشور موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران می باشند.
موارد قانونی غیرمجاز و ضرب سکه های تقلبی:
هر کسی شبیه هر نوع مسکوک طلا و نقره داخلی و یا خارجی از قبیل سکه بهار آزادی و سکه های حکومت قبلی ایران اعم از لیره و نظایر آن را از پولها و ارزهای دیگر که مورد معامله واقع می شوند بسازد و یا عالماً وارد کشور نماید یا مورد خرید و فروش قرار دهد یا ترویج قلب نماید مشمول مجازات از یک تا ده سال حبس خواهد شد.
هر کس به قصد تقلب به هر نحو از قبیل تراشیدن و بریدن و نضایر آن از مقدار مسکوکات طلا و یا نقره ایرانی و یا خارجی نماید و یا از وزن آن بکاهد یا عالماً و یا عمداً در ترویج این قبیل مسکوکات شرکت نماید یا آن را در داخل کشور نماید به حس از 1 تا 3 سال محکوم خواهد گردید.